کابل پچ کورد چیست؟
پچ کورد (Patch Cord) کابلی است که در هر دو سر خود کانکتور دارد و برای اتصال دستگاههای شبکه به یکدیگر یا به پچ پنلها استفاده میشود. این کابلها معمولاً در متراژهای کوتاه تولید میشوند و بهصورت آماده با سوکتهای متصل در کارخانه عرضه میگردند.
انواع پچ کورد

Patchcord cable with IPLink brand
پچ کوردها بر اساس نوع کابل، ساختار حفاظتی، نوع اتصال و کاربردهای مختلف به دستههای گوناگونی تقسیم میشوند. انتخاب نوع صحیح پچ کورد، بستگی به نیاز شبکه، محیط کاری، میزان نویز و نوع تجهیزاتی که قرار است به یکدیگر متصل شوند، دارد. در ادامه انواع مختلف پچ کوردها را بررسی میکنیم:
پچ کورد مسی (Copper Patch Cord)
پچ کوردهای مسی، رایجترین نوع کابلهای پچ هستند که برای اتصال دستگاههای مختلف مانند سوئیچها، روترها، سرورها و کامپیوترها در شبکههای اترنت استفاده میشوند. این پچ کوردها از زوج سیمهای مسی بههم تابیدهشده تشکیل شدهاند و به دو نوع اصلی UTP و STP تقسیم میشوند.
پچ کورد UTP (Unshielded Twisted Pair)
- بدون شیلد محافظ
- سبک و انعطافپذیر
- مناسب برای محیطهای کمنویز مانند ادارات و منازل
- مقرونبهصرفه و در دسترس
- عملکرد مناسب تا سرعت ۱۰ گیگابیت بر ثانیه
پچ کورد STP (Shielded Twisted Pair)
- دارای لایه محافظ (شیلد)
- مقاوم در برابر تداخلات الکترومغناطیسی (EMI)
- مناسب برای محیطهای صنعتی و کارخانهها
- کاهش نویز در محیطهای با کابلکشی متراکم
- کارایی بهتر در شبکههای پرسرعت و حساس
| ویژگیها | پچ کورد UTP | پچ کورد STP |
| محافظ نویز | ندارد | دارد |
| انعطافپذیری | بالا | کمتر |
| مناسب برای | محیطهای کمنویز | محیطهای نویزدار |
| هزینه | کمتر | بیشتر |
پچ کورد کراساور (Crossover Patch Cord)
پچ کورد Crossover نوع خاصی از کابل است که برای اتصال مستقیم دو دستگاه همنوع بدون نیاز به سوئیچ یا روتر استفاده میشود.
کاربردها:
- اتصال دو کامپیوتر به یکدیگر بدون سوئیچ
- ارتباط بین دو سوئیچ یا روتر
- اتصال بین دو کنسول بازی مانند Xbox یا PlayStation
پچ کورد شیلددار (Shielded Patch Cord)
این نوع پچ کورد دارای محافظ فلزی یا فویلی در اطراف سیمهاست که باعث کاهش نویز و جلوگیری از تداخل الکترومغناطیسی میشود. برای شبکههای صنعتی، مراکز داده و محیطهای پرنویز مناسب است.
دارای شیلد فلزی یا فویل آلومینیومی
محافظت در برابر تداخل الکترومغناطیسی
مناسب برای سرورها و دیتاسنترها
سرعت و پایداری بالا
پچ کورد فیبر نوری (Fiber Optic Patch Cord)
پچ کوردهای فیبر نوری برای انتقال دادهها با سرعت بالا و در فواصل طولانی طراحی شدهاند. این نوع کابلها از رشتههای شیشهای یا پلاستیکی نوری ساخته شدهاند و برخلاف کابلهای مسی، هیچ حساسیتی به تداخل الکترومغناطیسی ندارند. بسته به ساختار و کاربرد، انواع مختلفی از پچ کوردهای فیبر نوری وجود دارند که در ادامه بررسی میکنیم.
پچ کورد سینگل مود (Single Mode – SM)
پچ کورد سینگل مود به دلیل هسته باریکتر (۸-۱۰ میکرومتر)، تنها یک مسیر نوری را در هر لحظه عبور میدهد. این ویژگی باعث میشود که این نوع پچ کورد افت سیگنال کمتری داشته باشد و برای فواصل طولانی مناسب باشد.
ویژگیهای پچ کورد سینگل مود:
- قطر هسته کوچک (۸-۱۰ میکرومتر)
- قابلیت انتقال داده در فواصل طولانی (تا ۱۰ کیلومتر و بیشتر)
- حداقل میزان افت سیگنال و پراکندگی نور
- استفاده از لیزر برای ارسال سیگنال نوری
- مناسب برای ارتباطات بینشهری و زیرساختهای مخابراتی
کاربردهای پچ کورد سینگل مود:
- مراکز مخابراتی و اپراتورهای تلفن همراه
- ارتباطات شبکهای بین شهرها و کشورها
- اتصال بین مراکز داده (Data Centers)
- شبکههای فیبر نوری شهری (FTTH – Fiber to the Home)
پچ کورد مالتی مود (Multi Mode – MM)
پچ کورد مالتی مود دارای قطر هسته بزرگتر (۵۰-۶۲.۵ میکرومتر) است که باعث میشود چندین پرتو نور به طور همزمان انتقال داده شوند. این ویژگی باعث میشود که پچ کورد مالتی مود برد کمتری نسبت به سینگل مود داشته باشد اما برای فواصل کوتاهتر و انتقال دادههای پرسرعت مقرونبهصرفهتر است.
ویژگیهای پچ کورد مالتی مود:
- قطر هسته بزرگتر (۵۰-۶۲.۵ میکرومتر)
- مناسب برای فواصل کوتاهتر (حداکثر تا ۵۰۰ متر)
- سرعت انتقال بالا در شبکههای محلی (LANs)
- استفاده از LED برای ارسال سیگنال نوری
- هزینه کمتر نسبت به سینگل مود
کاربردهای پچ کورد مالتی مود:
- اتصال سرورها در دیتاسنترها
- شبکههای محلی سازمانها و ادارات
- زیرساختهای ارتباطی در دانشگاهها و بیمارستانها
- سیستمهای دوربینهای مداربسته با فیبر نوری
پچ کورد MTP/MPO
پچ کوردهای MTP/MPO نوعی کابل فیبر نوری با چندین هسته نوری در یک کانکتور واحد هستند که برای سرعتهای بسیار بالا و اتصال سریع استفاده میشوند. این کابلها بیشتر در دیتاسنترها، ابرکامپیوترها و شبکههای سازمانی استفاده میشوند.
ویژگیهای پچ کورد MTP/MPO:
- دارای ۸، ۱۲، ۲۴ و حتی ۴۸ فیبر نوری در یک کانکتور
- کاهش نیاز به کابلکشی گسترده و بهبود مدیریت کابلها
- قابلیت ارتقا به تکنولوژیهای پرسرعت مانند ۴۰G و ۱۰۰G
- سرعت نصب بالا و کاهش خطای انسانی در اتصال کابلها
کاربردهای پچ کورد MTP/MPO:
- دیتاسنترهای مدرن و مراکز ابری
- اتصال روترها و سوئیچهای پرسرعت
- سرعتهای بالا مانند 40G و 100G
- ارتباطات مخابراتی و اینترنتی پرسرعت
پچ کورد Angle Polished (APC)
این نوع پچ کوردها دارای کانکتورهایی با سطح انتهایی زاویهدار (۸ درجه) هستند که باعث کاهش بازتاب نور و افزایش کیفیت سیگنال در اتصالهای فیبر نوری میشوند.
ویژگیهای پچ کورد APC:
- کاهش بازتاب نور و افزایش راندمان انتقال سیگنال
- اتصالات پایدارتر و باکیفیتتر در طولانیمدت
- کاهش افت سیگنال و افزایش کارایی در سیستمهای مخابراتی
- مناسب برای تجهیزات حساس به بازتاب نور مانند FTTH
کاربردهای پچ کورد APC:
- ارتباطات مخابراتی و تلویزیونهای کابلی (CATV)
- سیستمهای فیبر نوری پزشکی و تصویربرداری
- اینترنت فیبر نوری خانگی (FTTH)
- شبکههای ارتباطی نظامی و امنیتی
مقایسه انواع پچ کورد فیبر نوری
در جدول زیر، تفاوتها و ویژگیهای کلیدی انواع پچ کوردهای فیبر نوری نمایش داده شده است:
| نوع پچ کورد | قطر هسته | حداکثر برد انتقال | نوع منبع نوری | مناسب برای |
| Single Mode (SM) | 8-10 میکرومتر | 10+ کیلومتر | لیزر | مخابرات، بینشهری |
| Multi Mode (MM) | 50-62.5 میکرومتر | 500 متر | LED | شبکههای محلی (LAN) |
| MTP/MPO | چندین فیبر نوری | متغیر (بسته به نوع) | لیزر/LED | دیتاسنترها، سرعتهای بالا |
| APC (زاویهدار) | متغیر | متغیر | لیزر/LED | مخابرات، FTTH |
تفاوت پچ کورد با کابل شبکه
کابلهای شبکه بهصورت رولی و در متراژهای بالا عرضه میشوند و نیاز به سوکتزنی دستی دارند، در حالی که پچ کوردها در متراژهای کوتاهتر و با سوکتهای آماده در کارخانه تولید میشوند. همچنین، پچ کوردها معمولاً انعطافپذیری بیشتری دارند و برای اتصالات موقت یا فواصل کوتاه مناسبتر هستند.
کابل پچ کورد و کابل شبکه در برابر نویز و اختلالات
پچ کوردهای شیلددار (STP) مقاومت بیشتری در برابر نویز و تداخلات الکترومغناطیسی دارند، در حالی که کابلهای شبکه بدون شیلد (UTP) ممکن است در محیطهای پرنویز عملکرد ضعیفتری داشته باشند.
مزایا و معایب استفاده از پچ کوردها
مزایا:
- نصب آسان و سریع
- عدم نیاز به ابزارهای تخصصی برای سوکتزنی
- کاهش احتمال خطا در اتصالات
معایب:
- محدودیت در طول کابل
- هزینه بالاتر نسبت به کابلهای شبکه بدون سوکت
نتیجهگیری
پچ کوردها ابزارهای مهمی در شبکههای کامپیوتری هستند که با توجه به نوع و کاربردشان، میتوانند به بهبود عملکرد و کاهش مشکلات شبکه کمک کنند. انتخاب صحیح نوع پچ کورد با توجه به محیط کاری و نیازهای شبکه، از اهمیت بالایی برخوردار است.
پرسشهای متداول
پچ کورد چیست؟
پچ کورد کابلی است که در دو سر خود کانکتور دارد و برای اتصال دستگاههای شبکه به یکدیگر یا به پچ پنلها استفاده میشود.
تفاوت پچ کورد با کابل شبکه چیست؟
پچ کوردها در متراژ کوتاهتر و با سوکتهای آماده عرضه میشوند، در حالی که کابلهای شبکه معمولاً بهصورت رولی و بدون سوکت عرضه شده و نیاز به سوکتزنی دستی دارند.
پچ کوردهای UTP و STP چه تفاوتی دارند؟
پچ کورد UTP بدون شیلد است و برای محیطهای کمنویز مناسب میباشد، درحالیکه STP دارای شیلد محافظ است و در محیطهای پرنویز عملکرد بهتری دارد.
آیا میتوان از پچ کورد فیبر نوری برای شبکه خانگی استفاده کرد؟
بله، اما بیشتر در شبکههای پرسرعت و دیتاسنترها به کار میرود. برای شبکههای خانگی معمولاً از کابلهای مسی استفاده میشود.
پچ کورد Crossover چه کاربردی دارد؟
این نوع پچ کورد برای اتصال مستقیم دو دستگاه مشابه مانند دو کامپیوتر بدون نیاز به سوئیچ استفاده میشود.
چرا برخی پچ کوردها دارای کانکتور زاویهدار هستند؟
پچ کوردهای Angle Polished برای کاهش انعکاس نور در فیبرهای نوری استفاده میشوند و عملکرد بهتری در شبکههای پرسرعت دارند.
پچ کورد MTP/MPO چیست؟
این نوع پچ کورد برای اتصال چندین فیبر نوری در یک کانکتور واحد به کار میرود و در دیتاسنترها و شبکههای با تراکم بالا استفاده میشود.
چگونه بفهمیم چه نوع پچ کوردی برای شبکه ما مناسب است؟
بسته به نیاز شبکه، میزان نویز محیط، فاصله اتصال و سرعت انتقال داده باید نوع مناسب پچ کورد را انتخاب کرد. برای مثال، در فواصل کوتاه و نویز کم، UTP کافی است، اما برای محیطهای صنعتی STP پیشنهاد میشود.
آیا میتوان از پچ کوردهای فیبر نوری در محیطهای مرطوب استفاده کرد؟
بله، اما باید از نوع ضدآب و با روکش مقاوم استفاده کرد تا آسیب نبیند.
چرا پچ کوردهای آماده گرانتر از کابلهای شبکه متری هستند؟
زیرا این کابلها در کارخانه با دقت بالا ساخته شدهاند، سوکتهای استاندارد دارند و نیازی به ابزار و مهارت خاص برای نصب ندارند.